Lenzen

Wanneer u iemand hoort zeggen: “Ik zoek me lens” dan is dit misschien de oplossing. Sinds de fotografie bestaat en werkt worden er lenzen gebruikt. Elk apparaat heeft er een. Ze kunnen niet zonder. Fotografen noch filmers. De filmwereld heeft er zelfs een aparte functie hiervoor: Best Boy, dat is de persoon in de filmwereld die inderdaad niets anders doet dan de lens qua scherpte en diafragma bedienen. Ook voor andere karweitjes zorgt deze allesmoeten-kunner maar dat is weer een apart verhaal. De lenzen bepalen voor misschien wel 80% de kwaliteit van fotografie. Typerend is wel dat ze altijd, dat is al sinds het begin 19e eeuw, rond zijn. Vierkante lenzen heb ik, en u waarschijnlijk ook, nooit gezien terwijl het product zelden rond, hooguit ovaal is. Bewondering heb ik ervoor vooral omdat lenzen objectief zijn. Dat kan bijna geen levend wezen. Zelfs de mens niet. Wel zo objectief mogelijk maar ook dat gebeurt zelden. Ons beeld is altijd, mits niet kleurenblind, gekleurd. Zelfs kleurenblinden zien details, zij het lichtelijk gekleurd en grijs. Pet af voor fotografen en filmers die goed kunnen diafragmeren. Dit is de kunst om de scherpte exact op die plek te krijgen die de maker wil. De rest is dan onscherp. Zelfs in de filmwereld komt dit steeds vaker voor. Of shots waarbij de hoofdpersoon(en) sterk in beeld gezet zijn en de achtergrond geheel onscherp. Vooral bij nachtopnamen geeft dit schitterend effecten èn sfeer. Dan de camera’s zelf. Die worden blijkbaar ook in alle soorten en maten gefabriceerd. Vroeger kolossaal groot. Ooit heb ik op een tentoonstelling zo’n loeier gezien. Daar is een heftruck voor nodig om te verplaatsen. Ook de vroeger gemaakte technische camera’s waren enorm. Oud-Shotter Jan van Eyk heeft er nog mee gewerkt. De goede man zal er mogelijk een scheve schouder aan overgehouden hebben. Ook een van de Shot-oprichters Jan Kivit had een technische camera. Je kunt er goed mee onthoeken en veel voorkomende afwijkingen corrigeren. Een vak apart. Dezer dagen, wanneer de ontwikkelingen voortschrijden is dat wel ietsje anders. De kleine gopro’s die vrijwel overal op gemonteerd kunnen worden. En wat dacht u van de wereld der geneeskunde. Knopjes op slangen waarmee ze het menselijk lichaam in gaan. Een futuristische reis, zo lijkt het doch het is reeds werkelijkheid. Daar kon Jules Verne niet over dromen. Huidige speelfilms bevatten opnamen waarmee ze dwars door sleutelgaten of door het handvat van een koffiekan heen gaan. Allemaal computerwerk, hoor ik u zeggen. Ongetwijfeld. Toch pet af! Ze gaan bij zulke situaties dwars door vloeren heen. Iets voor gevangenen. Dat brengt je toch op ideeën. In mijn jeugd werden weleens grapjes gemaakt over zulke kleine lenzen. Je derde oog bijvoorbeeld. Waar zou je dat willen hebben? De meest gekke plekken op het menselijk lichaam worden dan genoemd. Toch komt dan meestal een lichaamsdeel om de hoek kijken. De wijsvinger. Dan kun je pas ongezien om de hoek kijken. Wie droomt er niet van zo’n camera. Ze worden steeds kleiner. Op de laptops zitten ze al. Past u op. Fabrikanten worden steeds vindingrijker. Je kunt ze inderdaad op de gekste plekken tegenkomen. Als je goed kijkt tenminste. Dan kun je zeggen: “Ik heb me lens gezocht.” En . . . gevonden?

Yougo